Slaaptips voor ouders van pasgeboren baby’s
De eerste 3 maanden na de bevalling zijn lastig voor alle kersverse ouders. Je bent een nieuwkomer en onzeker over van alles. Je wilt het zo ontzettend graag goed doen. De twee baby-kwesties waar de meeste vragen over zijn, gaan over voeding en slapen. In deze babywiki willen we je tips geven over pasgeboren baby’s en slapen. Als een baby goed slaapt, pakt dat ook goed uit voor zijn papa en mama!
“Rust, reinheid, regelmaat… en rituelen.”
De kraamperiode gaat best goed, maar daarna…
Veel moeders zweven op een roze wolk na de geboorte van de baby. Oxytocine, ook wel het knuffelhormoon genoemd, wordt onmiddellijk na de bevalling aangemaakt. Dat helpt bij het doorstaan van de eerste gebroken nachten. In de eerste week hebben ouders kraamzorg. Eventjes rust pakken kan dan gemakkelijk. Je kraamhulp helpt bovendien bij de voeding van je kindje en ze staat je bij als je vragen hebt over slapen en je baby. Veel ouders onderscheiden dan ook de perioden Tijdens (TK) en Na Kraamzorg (NK). Het zware (nacht)werk begint eigenlijk pas na het vertrek van de kraamhulp.
Rust, reinheid, regelmaat en rituelen
De bekende mantra van rust, reinheid en regelmaat heeft een positief effect op het slaapritme van je baby. Echt waar. Maar hoe pas je dat nou toe? Hou zoveel mogelijk een vast slaapschema aan. Je kunt daarnaast rituelen introduceren en deze consequent herhalen.
Voorbeelden van slaaprituelen zijn:
- Slaapliedje zingen
- Een verhaaltje voorlezen
- Luier verschonen voor het slapen
- Even schommelen in de schommelstoel
- Muziek of white noise aan (een ritmisch, herhalend geluid zoals bijv. zeegeluiden)
- In badje gaan
- Een massage geven
Tip: Hou altijd dezelfde volgorde aan. Hoe voorspelbaarder je het maakt voor je baby, hoe meer houvast en geborgenheid hij ervaart. Daar slaapt hij geruster en tevredener van.
Borstvoeding en slapen
Bij borstvoeding worden moeders geadviseerd om op verzoek te voeden. Moeder natuur heeft het zo geregeld dat vraag en aanbod op elkaar worden afgestemd. Een vast voedings- en slaapschema lijkt lastiger te zijn voor baby’s die borstvoeding krijgen. Hoe combineer je een flexibel voedingsschema met een vast slaapschema? Het voedingsschema is leidend, maar je kunt ook vaste elementen lanceren voor het slapen. De methode van de Amerikaanse kinderarts Harvey Karp (The Happiest Baby) is geschikt voor zowel fles- als borstvoedingsbaby’s. In plaats van een tijdschema, biedt Karp een stappenplan aan in zijn methode.
De happiest baby volgens de Harvey Karp methode
Het 5-stappenplan van Karp is ontwikkeld met het idee dat mensenbaby’s te vroeg geboren worden. In plaats van drie zouden we eigenlijk nog een vierde trimester in de buik van mama moeten toeven. Hij vindt dat we baby’s kunnen helpen door de baarmoeder-omgeving zoveel mogelijk na te bootsen. Zo wordt de overgang van de baarmoeder naar de buitenwereld minder heftig. Door het creëren van een herkenbare omgeving, bied je je baby een geborgen en veilig gevoel. Als deze basis in orde is, kan hij zich helemaal ontspannen.
De 5S’s van Karp
De vijf stappen van Karp (5 S’s) zijn: Swaddle, Side-Stomach Position, Shush, Swing, en Suck. In het Nederlands: inbakeren, foetushouding, wiegen, baarmoedergeluiden en zuigbehoefte. Je kunt er meer over lezen door de tekstbalken open te klappen.
1. Inbakeren (Swaddle)
Inbakeren kalmeert een baby. In de buik heeft een baby niet zoveel ruimte om wild te bewegen met zijn armen en benen. Door je baby vóór het slapen gaan in te bakeren, bied je een veilige omgeving en voorkom je het wilde gezwaai waar hij zichzelf mee wakker kan maken. Er zijn verschillende inbaker-technieken. Bekijk deze instructievideo hoe dat moet.
2. Foetushouding (Side or Stomach Position)
Je baby op zijn rug te laten slapen, is de veiligste manier. Dit is echter niet de houding die je baby in de buik had. Hou je baby vast met een arm waarmee hij op zijn zij of op zijn buik kan liggen. Dit kan hem kalmeren voordat je hem in bed legt.
3. Baarmoedergeluiden
Wist je dat je baby gewend is aan herrie in de buik? Je baby sliep op een 24-urige werkplaats waar continu bloed wordt rondgepompt, het hart bonst en allerlei maag- en darmgeluiden voorbij komen. Voor een baby kan stilte juist eng zijn. Zet daarom gerust ritmische, white noise geluiden op bij het slapen.
4. Wiegen
In de buik deint je baby met je bewegingen mee. Het rustig heen en weer wiegen voor het slapen gaan, vindt je baby heel prettig (ondersteun daarbij het hoofdje goed) .
5. Zuigen
Bijna alle baby’s hebben een zuigbehoefte. Zuigen op een fopspeentje werkt direct kalmerend en laat ze rustiger naar dromenland vertrekken.
Probeer deze 5 stappen zoveel mogelijk onderdeel uit te laten maken van de persoonlijke slaaprituelen die je voor je baby wilt inrichten. Op deze manier kun je structuur en houvast bieden, terwijl je flexibel genoeg blijft om borstvoeding op verzoek te geven.
Voorsorteren op het doorslapen: je baby laten wennen aan een dag- en nachtritme
Voor de optimisten die van snel doorslapen een missie hebben gemaakt, is het goed om vanaf dag één alvast ‘vooruit te werken’. In de eerste maand kent je baby geen verschil tussen dag en nacht. Toch kun je hem helpen dat te leren door een verschil in aanpak voor overdag en ‘s avonds.
Overdagrituelen:
- Leg je baby op een lichtere plek bij de overdagslaapjes.
- Voed je baby bij daglicht
- Speel, loop, zing en praat met hem na het voeden.
- Laat je baby alleen overdag buik- en nekoefeningen doen.
Avondrituelen:
- Laat je baby slapen op een heel donkere kamer
- Voed je baby in het donker
- Praat niet met je baby en leg hem zonder te spelen weer in bed.
Begin hier zo vroeg mogelijk mee en hou dit minimaal 4 maanden vol. Na 4 maanden heeft je baby een dag- en nachtritme ontwikkeld. Als het een beetje meezit, slaapt je baby 7 tot 8 uur aaneengesloten vanaf 4, 5 of 6 maanden oud.
Als slapen lastig blijft voor je baby
Alle baby’s zijn uniek. Hoe goed je ook je best doet met regelmaat, rituelen en de 5S’s van Karp, het kan zijn dat je baby een lastige slaper blijft. Vermoed je dat er meer aan de hand is? Check dan of je baby een fysiek ongemak heeft. Trek aan de bel bij het consultatiebureau of je huisarts. Je kunt ook een osteopaat inschakelen. De osteopaat benadert een probleem vanuit een holistische blik. Als je een hele uitgebreide aanvullende zorgverzekering hebt, kan een behandeling bij de osteopaat (deels) vergoed worden.
Ps. Heb je het gevoel dat je de onderbroken nachten niet meer aankan en dat je echt een nacht of twee moet bijslapen? Een laatste redmiddel kan de slaapnanny zijn. Je kunt een slaapnanny huren. Zij zorgt ‘s nachts voor je baby zodat jij en je partner kunnen bijkomen en doorslapen.
Bron: happiestbaby.com